Çeng Jing
Topary 17 ýyl ozal SARS-ny ýüze çykarmak üçin Hytaýyň ilkinji DNK “çipini” döreden alym Çeng Jing, COVID-19 wirusyna garşy söweşe ep-esli goşant goşýar.
Bir hepdeden hem az wagtyň içinde, COVID-19 ýaly bir wagtyň özünde alty sany dem alyş wirusyny ýüze çykaryp bilýän we kliniki diagnozyň gyssagly talaplaryny kanagatlandyryp bilýän toplumy işläp düzdi.
1963-nji ýylda doglan Çeng, döwlet eýeçiligindäki “CapitalBio Corp” biologiýa kompaniýasynyň prezidenti, Milli Halk Gurultaýynyň wekili we Hytaý In Engineeringenerçilik akademiýasynyň akademigi.
"Science and Technology Daily" -iň habaryna görä, Çeng 31-nji ýanwarda belli dem alyş keselleriniň hünärmeni Zhong Nanshandan koronawirus pnewmoniýa keseli barada jaň aldy.
Zhong oňa hassahanalarda nuklein kislotasyny barlamakdaky kynçylyklar barada gürrüň berdi.
COVID-19 we dümewiň alamatlary meňzeşdir, bu takyk barlagy has möhüm etdi.
Wirusy has anyklamak we has ýokaşdyrmak üçin hassalary izolirlemek üçin wirusy çalt kesgitlemek, wirusa gözegçilik etmek üçin möhümdir.
Aslynda, Çeng Zhongdan jaň almazdan ozal koronawirus romany boýunça synag geçirmek üçin bir topar döredipdi.
Çeng ilkibaşda Tsinghua uniwersitetinden we kompaniýadan täze DNK çipini we synag enjamyny döretmek üçin her minutdan doly peýdalanyp, gije-gündiz laboratoriýada galmaga ýolbaşçylyk etdi.
Çeng, köplenç agşamlyk nahary üçin gyssagly nahar iýýärdi.Beýleki şäherlerdäki “söweşe” taýyn bolmak üçin goşlaryny her gün özi bilen alyp gelýärdi.
Çeng: "2003-nji ýylda SARS üçin DNK çiplerini taýýarlamak üçin iki hepde gerek boldy. Bu gezek bir hepdeden hem az wagt geçirdik" -diýdi.
"Geçen ýyllarda toplan baý tejribämiz we bu pudaga ýurduň yzygiderli goldawy bolmasa, missiýany beýle çalt ýerine ýetirip bilmezdik".
SARS wirusyny barlamak üçin ulanylan çip, netijeleri almak üçin alty sagat gerekdi.Indi kompaniýanyň täze çipi bir ýarym sagadyň dowamynda bir gezek 19 dem alyş wirusyny barlap biler.
Topar çip we synag enjamyny gözlemek we ösdürmek üçin wagty gysgaltsa-da, tassyklamak prosesi ýönekeýleşdirilmedi we takyklygy asla peselmedi.
Çeng kliniki synaglar üçin dört hassahana ýüz tutdy, pudak standarty üç.
Çeng: "Biz soňky gezek epidemiýa garşy has asuda"."2003-nji ýyl bilen deňeşdirilende, gözleg netijeliligimiz, önümiň hili we önümçilik kuwwaty ep-esli gowulaşdy."
22-nji fewralda topar tarapyndan işlenip düzülen toplum Milli lukmançylyk önümleri dolandyryş gullugy tarapyndan tassyklandy we çalt hatarda ulanyldy.
2-nji martda Prezident Si Szinpin Pekini epidemiýa gözegçilik we ylmy öňüni almak üçin gözden geçirdi.Çeng epidemiýanyň öňüni almakda täze tehnologiýanyň ulanylyşy we wirusy anyklaýyş toplumlarynyň gözleg üstünlikleri barada 20 minutlyk hasabat berdi.
2000-nji ýylda esaslandyrylan “CapitalBio Corp” -yň esasy golçur kärhanasy “CapitalBio Technology” Pekiniň ykdysady-tehnologiki ösüş sebitinde ýa-da Pekin elektron şäherçesinde ýerleşýär.
Sebitdäki 30 töweregi kompaniýa dem alyş maşynlary, gan ýygnaýan robotlar, gan arassalaýjy maşynlar, KT barlag enjamlary we dermanlar ýaly desgalary ösdürip we öndürip, epidemiýa garşy göreşe gönüden-göni gatnaşdy.
Çeng şu ýylky iki mejlisde ýurda epidemiýa we näsaglar baradaky maglumatlary häkimiýetlere çalt geçirip bilýän esasy ýüze çykýan ýokanç keseller boýunça akylly ulgamyň döredilmegini çaltlaşdyrmagy teklip etdi.
Iş wagty: Iýun-12-2020